برنامه استراتیژیک دانشگاه
امارت اسلامی افغانستان
وزارت تحصیلات عالی
دانشگاه خاتمالنبیین(ص)
پیام رئیس دانشگاه
رشد و بالندگی علمی کشورها، سنگبنای توسعه و انکشاف اجتماعی و از ارزشهای مشترک جامعهی انسانی است. بر اساس یافتههای علمی و تجربهی عملی جوامع انکشافیافته، سرمایهی انسانی و مالی دو رکن اساسی توسعه و انکشاف اجتماعی است، اما در این میان نقش سرمایهی انسانی و نیروهای متعهد و متخصص از اهمیت فزونتر و جایگاه برتر برخوردار میباشد. این اهمیت بیانگر نقش مهم و اساسی تحقیق علمی در فرایند توسعه و انکشاف اجتماعی است. نیروی انسانی برخوردار از تخصص و دانش عصری توام با تعهد و پابندی به ارزشهای دینی و ملی نقش مهمی در پیمودن این مسیر پرفزار و فرود دارد. تامین و تضمین سرمایهی انسانی توسعه، مهمترین رسالت مراکز علمی و اکادمیک در عصر کنونی است. پوهنتون خاتم النبیین (ص) با درک عمیق از نقش موثر و سازندهی سرمایهی انسانی تربیت کارگزاران متعهد و متخصص را مهمترین رسالت دینی و مسؤولیت ملی خود دانسته و از آغاز تاسیس تا کنون در این راستا گامهای بلند و ارزشمندی را برداشته است.
بدون تردید، در عصر جهانی شدن و زمانهی انفجار اطلاعات و دانش، حرکت موثر و بالنده برای تامین سرمایهی انسانی و تضمین توسعه و انکشاف ملی نیازمند پلان بلندمدت، نگاه درازمدت و عبور از روز مرهگرایی میباشد. پلان استراتژیک پنج سالهی کنونی که جایگاه بلند این مرکز علمی را در افق ۱۴۰۵ ترسیم میکند، برای انسجام برنامهها تجمیع ظرفیتها و مدیریت موثر و سازندهی امور اکادمیک از ضرورت جدی برخوردار می باشد. این پلان همچنان پوهنتون را از روزمرگی، سر درگمی و واماندگی رهانیده و برای تعقیب و تامین اهداف بلند مدت، حفظ اصول و ارزشهای اساسی و در نهایت انجام موفقانهی ماموریت اکادمیک یاری میرساند. پلان استراتژیک پوهنتون همچنان مسیر حرکت و فعالیتهای موثر این نهاد را برای قرارگرفتن در جایگاه برتر و ممتاز در میان دیگر پوهنتونهای کشور فراهم میسازد. باورمندیم که با توکل به خداوند و با همت همکاران فرهیخته و پر تلاش با تطبیق این پلان، شاهد شکوه و بالندگی روزافزون این مرکز علمی عظیم و عزیز خواهیم بود. از همهی عزیزان و همکاران گرامی که در تدوین این پلان سهم گرفتند، اظهار امتنان نموده و توفیق روزافزون همگان را از خداوند دانا و توانا استدعا مینمایم.
و ما توفیقی الا بالله علیه توکلت و الیه انیب
دکتر سید عبدالقیوم سجادی
رئیس دانشگاه
ساختار پلان استراتژیک
ساختار پلان استراتژیک پوهنتون قرار زیر است:
بخش اول: کلیات؛
بخش دوم: حیطه های آرمانی؛
بخش سوم: تحلیل محیط و استراتیژیها؛
بخش چهارم: اهداف، استراتژی ها، شاخص های اجرایی سالانه؛
بخش پنجم: اجراء نظارت و ارزیابی؛
بخش ششم: ضمایم( پلان های عملیاتی سالانه و شواهد تدوین).
بخش اول: کلیات
مقدمه
مدیریت استراتژی روندی است که از بینش و نگرش آیندهنگر آغاز میشود و پیش از تعیین اولویتها و هدفگذاری و برنامه ریزی میکند و پس از پیاده کردن برنامهها، نتایج حاصله را ارزیابی کرده با و کمک نظام بازخور نتایج گرا دریافت و متناسب با نتایج بدست آمده روی اولویتها و اهداف بازاندیشی میکند. از اینرو؛ اهمیت و ضرورت برنامهریزی استراتژیک در سازمانها و نهادهای امروزی بر کسی پوشیده نیست چون پلان گذاری استراتژیک اهداف سازمان را با توجه به رسالت آن تعیین و از طریق مطالعات محیطی؛ فرصتها، تهدیدها، نقات ضعف و قوت را شناسایی کرده تا از این طریق هدفها واقع بینانهتری را تعیین و به اجرا در آورد.
پوهنتون خاتمالنبیین(ص) با درک ضرورت فوق، دومین پلان استراتژیک خود را در افق ۱۴۰۵ در پرتو معیارها و رهنمود وزارت تحصیلات عالی افغانستان تدوین نموده است. این پلان مشتمل بر شش بخش «کلیات»؛ «حیطههای آرمانی»؛ «تحلیل محیط و استراتژیها»؛ «اهداف، استراتژیها، شاخصهای اجرایی سالانه»؛ «اجراء نظارت و ارزیابی»؛ «ضمایم( پلانهای عملیاتی سالانه و شواهد تدوین)»؛ میباشد. در «بخش کلیات» ضمن معرفی پوهنتون از لحاظ، سابقه تأسیس، آرایه خدمات آموزشی و پژوهشی، ساختار و تشکیلات، تجهیزات و امکانات، منابع بشری و دستآورهای پوهنتون به ضرورت پلانگذاری و روش تدوین پلان استراتژیک که بر مبنای بازنگری، آسیبشناسی و موقعیتیابی کنونی پوهنتون توسط تیم کاری متشکل از اساتید فرهیخته و صاحب نظر صورت گرفت، پرداخته است.
معرفی پوهنتون
پوهنتون خاتمالنبیین(ص)، از پوهنتونهای خصوصی مطرح در کشور است که در سال ۱۳۸۶ هـجری شمسی تحت اشراف فقیه فرزانهی کشور حضرت آیت الله محمدآصف محسنی(ره) و با همت و تلاش جمعی از اندیشمندان، تأسیس گردید. این مرکز علمی پس از دریافت مجوز رسمی وزارت محترم تحصیلات عالی افغانستان، اولین کانکور خود را در بهار۱۳۸۷ هجری شمسی برای جذب دانشجو در رشتهی فقه و حقوق برگزار نمود و فعالیت علمی و آکادمیک خود را به شکل رسمی آغاز نمود. پوهنتون خاتمالنبیین(ص) در مدت بیش از چهارده سال فعالیت علمی خود توانست در جایگاه یک مرکز علمی معیاری و برخوردار از اعتبار علمی و اجتماعی قرار گیرد.
پوهنتون خاتمالنبیین(ص) با تنوع رشتههای علمی در سه گروه علمی؛ علوم اجتماعی، علوم فنی و علوم طبی نقش مهمی را در تربیت نیروهای متخصص و متعهد ایفا نموده است. فراغت ۴۰۵۶ دانشجو از مقطع لیسانس و ۹۹۳ دانشجو از مقطع ماستری تنها بخشی از دستاوردهای علمی این پوهنتون محسوب میشود. در حال حاضر حدود سه هزار دانشجو در مقاطع لیسانس و ماستری مشغول تحصیل در پوهنحیهای فقه و حقوق ، علوم اجتماعی، کمپیوتر ساینس، تکنالوژی طبی، انجنیری، قابلگی، ستوماتولوژی، طب معالجوی و اقتصاد و دیپارتمنتهای فقه و قانون، علوم قرآنی، جامعه شناسی، تکنالوژی معلوماتی، مهندسی نرمافزار، انجنیری سیول، انجنیری برق، اقتصاد تجارتی و اقتصاد مدیریت مشغول تحصیل میباشند.
جذب و استخدام بیش از شصت تن استاد تماموقت و دارای مدرک دوکتورای تخصصی و ماستری، بهعنوان کادر علمی پوهنتون، قرارداد همکاری با بیش از ۱۵۰ تن از اساتید توانمند پارهوقت و قراردادی، برخورداری از کارمندان با تجربه و متعهد از نقاط قوت این مرکز علمی محسوب میشود. در کنار نیروی انسانی توانمند، ظرفیت اداری، سیستم دیجیتالی، زیربنای معیاری و لابراتوارهای مجهز از ظرفیتهای دیگر این پوهنتون محسوب میشود.
روابط با نهادهای علمی
پوهنتون خاتمالنبیین(ص) بهمنظور تبادل تجربیات علمی، ایجاد فرصتهای مطالعاتی و گسترش همکارهای آموزشی و پژوهشی، به گسترش روابط علمی با دیگر نهادهای تحصیلات عالی در داخل و خارج از کشور اقدام نمود. بدین منظور، پوهنتون خاتمالنبیین(ص) توانست با بیش از ۶۰ مرکز تحصیلات عالی در داخل و خارج از کشور از جمله کشورهای اندونزیا، چین، هند و ایران تفاهمنامهی علمی منعقد نموده و زمینههای همکاریهای علمی را در سطوح ملی و بینالمللی فراهم نماید. برگزاری سمینارهای علمی مشترک و همکاریهای آموزشی و تحقیقاتی در راستای تحقق اهداف استراتژیک پوهنتون، بخشی از ثمرات اجرای این تفاهمنامههای علمی است.
موفقیت در ارزیابیهای وزارت
پوهنتون خاتمالنبیین(ص) بعد از سپری نمودن سه دورهی موفقانهی فراغت دانشجویان در رشتههای مختلف، در زمستان سال ۱۳۹۱ هجری شمسی، توسط وزارت تحصیلات عالی، از «موسسهی تحصیلات عالی» به «پوهنتون» ارتقا یافت و همزمان موفق به اخذ مجوز برگزاری دورهی ماستری در سه برنامهی (حقوق جزا و جرم شناسی، حقوق بینالملل و روابط بینالملل) گردید و همچنین مجوز ایجاد شعبهی پوهنتون را در مرکز ولایت غزنی به دست آورد. همهی این موارد پس از تحقق معیارها و شرایط علمی و اداری مورد نظر ولایت و پس از ارزیابی علمی از سوی وزارت تحصیلات عالی انجام یافت.
این پوهنتون از آغاز تأسیس در سال ۱۳۸۶ هجری شمسی شعار تخصص و تعهد را بهعنوان رهنمود عملی در فعالیتهای اکادمیک خود قرارداد و برای تربیت نیروهای متعهد و متخصص مجدانه تلاش نمود. پوهنتون خاتمالنبیین(ص)در سال ۱۳۹۱ هجری شمسی، برای پیمودن پروسهی تضمین کیفیت و اعتباردهی وزارت تحصیلات عالی کاندیدگردید و برای ارایهی خدمات آموزشی و تحقیقاتی معیاری مسئولانه و جدی گام برداشت. این مرکز علمی توانست در ارزیابی مرحلهی دوم در سال ۱۳۹۵ هجری شمسی، از میان پوهنتونهای متعدد، رتبهی دوم را در سطح کشور از سوی وزارت تحصیلات عالی دریافت نماید و با پیمودن موفقانهی شرایط شکلی و محتوایی تضمین کیفیت، در نهایت توانست دور سوم ارزیابی علمی را در سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، با موفقیت سپری نموده و سند اعتبار علمی را از وزارت محترم تحصیلات عالی، دریافت نماید.
امکانات آموزشی- پژوهشی و اداری
پوهنتون خاتمالنبیین(ص) علاوه بر ارایهی آموزش با کیفیت و معیاری، مشارکت در انکشاف جامعه را رسالت خود دانسته و فعالیتهای علمی و خدماتی خویش را در حوزههای تحقیقات علمی، ارایهی خدمات صحی و رفع نیازمندیهای علمی جامعه را با هدف مساعدت به توسعهی ملی مورد توجه قرار داده است. چاب و نشر مقالات علمی پژوهشی، چاپ و نشر کتابهای درسی، برگزاری کنفرانسها و کنگرههای علمی از جمله فعالیتهای تحقیقی پوهنتون خاتمالنبیین(ص) است.
فضای آموزشی مناسب و معیاری، صنوف درسی استاندارد و مجهز به تجهیزات آموزشی، دفاتر اداری منظم، کتابخانه همراه با صالون مطالعهی استاندارد و کتابخانهی دیجیتالی، لابراتوارهای تحقیقاتی، صالون همایشهای علمی و اجتماعات از امکانات آموزشی و تحقیقاتی این مرکز علمی است. مجموع فضای آموزشی، اداری و تحقیقاتی پوهنتون شامل ساختمان تدریسی ۴ طبقه دارای ۴۹ صنف درسی و ساختمان اداری مجزا و دارای بیش از ۳۰ دفتر اداری میباشد.کتابخانهی پوهنتون شامل مخزن کتاب فیزیکی، بخش مخصوص کتابخانهی دیجیتالی، صالون مطالعه و میز مخصوص نشریات، فصلنامهها و روزنامهها به مساحت ۲۵۰ متر مربع می باشد. پارکینگ اختصاصی پوهنتون به مساحت یک و نیم جریب زمین از دیگر امکانات این مرکز علمی است.
پوهنتون خاتمالنبیین(ص) با تاکید بر اهمیت بنیادین فعالیتهای تحقیقاتی و آموزشهای عملی دانشجویان، لابراتوارهای تحقیقاتی وآموزشی مورد نیاز اساتید و دانشجویان را مورد توجه جدی قرار داده و بدین منظور مجموعهای از لابراتوارهای مورد نیاز علوم طبی و علوم فنی را با شرح ذیل تهیه و تجهیز نموده است.
الف) بخش علوم طبی جمعاً دارای ۱۴ لابراتوار مختلف در بخشهای متنوع علوم طبی شامل؛ لابراتوار الکتروفیزیولوژی، لابراتوار مولکولی، لابراتوار بیوشیمی، لابراتوار مطالعات رفتاری و آزمایشگاه حیوانی میباشد.
ب) بخش علوم فنی شامل پنج لابراتوار سیسکو، مهندسی نرم افزار، میخانیک خاک و کانکریت، برق و فزیک برای دانشجویان رشتههای انجنیری سیول، برق و علوم کامپیوتر میباشد.
ج) شفاخانهی تدریسی خاتمالنبیین(ص) با برخورداری از تجهیزات و امکانات مدرن صحی بهمنظور انجام دورهی استاژ علمی دانشجویان علوم طبی در سال ۱۳۹۲ هجری شمسی ایجاد گردید. شفاخانهی تدریسی خاتمالنیبین(ص) اولین شفاخانهی کادری میان پوهنتونهای خصوصی است که علاوه بر آموزش عملی دانشجویان طبی، خدمات معالجوی در بخشهای داخله اطفال و جراحی را به عموم افراد جامعه ارایه میدهد. برای اولین بار این شفاخانه بخش پیوند کلیه را در کشور ایجاد نمود و تا کنون دهها مورد پیوند گرده در این شفاخانه موفقانه انجام یافته است.
بخش دوم: حیطههای آرمانی
چشمانداز
«پوهنتون خاتمالنبیین(ص) در افق ۱۴۰۵ بر آن است تا با استفاده از نیروی کارآمد، نظام تحصیلی پیشرفته، تحقیقات و ارائه خدمات معیاری و اداری شفاف، جایگاه ممتاز در تربیت نیروی انسانی متعهد، متخصص و پیشرو در تولید علم و آموزش در سطح کشور داشته، جزء پوهنتونهای معتبر در سطح ملی و بینالمللی باشد».
Vision
Khatam Al-Nabieen University by utilizing efficient sources, advanced educational system, research and providing transparent and standard administrative services, aims to have prestigious position in educating committed, expert and pioneer human resources produce science and education, and be among nationally and internationally accredited university by ۲۰۲۷.
مأموریت
«پوهنتون خاتمالنبیین(ص) با برخوداری از اساتید با تجربه و تجهیزات معیاری برای تربیت جوانان متعهد، مسکلی و انکشاف ملی از طریق آموزش، تحقیق و فعالیتهای علمی تلاش مینماید».
Mission
Khatam-Al-Nabieen University with having experienced professors and standard equipment, strives to educate professional and committed youths, and have effective part in national development through education, research and scientific activities.
ارزشهای پوهنتون خاتمالنبیین(ص)
ارزشهای پوهنتون بهعنوان «اصول راهنما در نگرشها، تصمیمها و رفتارها»، پس از مطالعات اکتشافی، بحث گروهی و دریافت دیدگاههای اعضای[کمیتهی تدوین پلان] پوهنتون، در این گزاره بازنمایی گردید: «پیروی از آموزههای دینی، حفظِ کرامت انسانی، دانشمحوری، تقویتِ هویت ملی، رعایت موازین عادلانه، تأکید بر آزادیهای اکادمیک و مسؤولیت اجتماعی».
مفاهیم بیانیهی ارزشها
- پیروی از آموزههای دینی: حرکت در مسیر اصول توحیدی و سیرهی پیشوایان دینی؛
- حفظِ کرامت انسانی: جهتدهی خدمات آموزشی در راستای حرمتِ ذاتی و شرافت اکتسابی انسان بهعنوان خلیفهی خداوند؛
- دانشمحوری: ارزشمندی تولید علم (پردازش نظریه و مهارت جدید)، توسعهی علم (افزایش بر دامنهی دانش و مهارت موجود)، تکریم عالم و جویندگان علم؛
- هویت ملی: تقویت شخصیت ملی، تحکیم وحدت ملی و گسترش ارزشهای اصیلِ فرهنگ افغانستانی؛
- رعایت موازین عادلانه: تلاش بر معیار تعاون و عدالت، قناعت به حقوق خود و رعایت حقوق دیگران؛
- آزادی اکادمیک: استقبال از ارایهی راهحلها و آثار تازه و نظریهپردازی حقیقتخواهانه بدون بیم و نگرانی؛
- مسؤولیت اجتماعی: سعی سلیم در پرورش انسانهای سالم، و سهم سالم در تقوا و ترقی جامعه.
اهداف کلان (استراتیژیک) پوهنتون خاتمالنبیین(ص)
با نگاه به مأموریت، چشمانداز و ارزشهای پوهنتون خاتمالنبیین(ص) و با نگاهی به اهداف پلان استراتژیک ملی وزارت تحصیلات عالیکه بر اساس اولویتهای امارت اسلامی افغانستان تعیین شدهاند، حیطههای هدفیابی و اهداف کلان پوهنتون را در محورهای ذیل میتوان مطرح کرد:
- انکشاف تحقیقات،تولید علم و نو آوری،
- اصلاح اداری و ایجاد سیستم و مبارزه با فساد اداری در سطح نهاد،
- بازنگری و تدوین نصاب تحصیلی برای رشتههای جدید،
- ارتقا و بهبود کیفی پوهنتون براساس معیارهای تضمین کیفیت و اعتباردهی وزارت تحصیلات عالی،
- انکشاف و بهبود آموزش الیکترونیک،
- توسعه و بهبود زیرساختها،
- ارتقای ظرفیت،
- بازنگری، تعدیل و تدوین اسناد تخنیکی پوهنتون در پرتو اسناد تقنینی وزارت تحصیلات عالی،
- بهبود و توسعهی روابط با نهادهای اکادمیک و غیر اکادمیک،
- افزایش دسترسی عادلانه به تحصیلات عالی،
- سهمگیری در توسعه و انکشاف جامعه.
بخش سوم: تحلیلِ محیط و استراتیژیها
توصیف واقعبینانهی وضع موجود و ترسیم وضع مطلوب دو پایه اساسی برای تدوین پلان استراتژیک میباشد. تحقق این دو امر مهم از طریق تجزیه و تحلیل عوامل محیطی شامل محیط داخلی وخارجی صورت میگیرد که برای استخراج استراتژی حایز اهمیت میباشد. شناسایی و استخراج عوامل محیطی در دو محیط داخلی و خارجی شامل قوتها و ضعفهای سازمان فرصتها و تهدیدات ناظر به سازمان میباشد. برای تجزیه و تحلیل محیط عملیاتی و استخراج قوت و ضعف، فرصت و تهدید پوهنتون، روش تلفیقی که در واقع ترکیبی از روش کمی و کیفی است، مورد استفاده قرار گرفته است.
شناسایی و انتخاب استراتژیهای پوهنتون
پس از تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی و موقعیتیابی کنونی پوهنتون، تجزیه و تحلیل ماتریکس (SWOT) جهت استخراج استراتژیهای ممکن و سنجش ماتریکس برنامهریزی استراتژیک کمّی(QSPM) جهت ارزیابی و انتخاب استراتژیهای مطلوب و در نهایت اولویتبندی استراتژیها مورد توجه قرار گرفته است. ترکیبی از ستونهای مختلف حاوی قوت و ضعف، فرصت و تهدید مجموعهای از استراتژیهای موجود و ممکن به دست آمد. برای استخراج این استراتژیها از روش تعاملی و تضارب آراء در چندین جلسهی بحث گروهی استفاده شده است، در نهایت استراتژیهای ذیل با توجه به اهداف دانشگاه شناسایی و انتخاب گردیده است.
هدف اول: انکشاف تحقیقات،تولید علم و نو آوری
- توسعهی کمی و کیفی فعالیتهای تحقیقاتی
هدف دوم: اصلاح اداری و ایجاد سیستم و مبارزه با فساد اداری در سطح نهاد،
- شفافیت، سادهسازی و مؤثریت بیشتر فرایندهای اداری و امور مالی
- بهبود مستمر منابع انسانی
- توسعه و بهبود خدمات آموزشی
هدف سوم: بازنگری و تدوین نصاب تحصیلی برای رشتههای جدید،
- ایجاد توامیت دانش و مهارت
هدف چهارم: ارتقا و بهبود کیفی پوهنتون براساس معیارهای تضمین کیفیت و اعتباردهی وزارت تحصیلات عالی،
- نهادینهسازی نظارت و ارزیابی از فرایندهای آموزشی، پژوهشی و اداری
- توسعهی مشارکت اعضا در برنامهها و تصمیمگیریهای پوهنتون
- توسعهی فعالیتهای فرهنگی پوهنتون
هدف پنجم: انکشاف و بهبود آموزش الکترونیک،
- بسترسازی دورههای آموزش مجازی
- مدیریت مؤثر امکانات آموزشهای عملی
هدف ششم: توسعه و بهبود زیرساختها،
- بسترسازی برای تعمیر دایمی
- توسعهی منابع عایداتی پوهنتون
- مدیریت شفاخانهی کادری
- ایجاد مرکز رشد و کارآفرینی(توسعهی ارتباط با کارآفرینان و کمک به توسعه کشور)
هدف هفتم: ارتقای ظرفیت،
- معیاریسازی برنامههای آموزشی
هدف هشتم: بازنگری، تعدیل و تدوین اسناد تخنیکی پوهنتون در پرتو اسناد تقنینی وزارت تحصیلات عالی،
- هماهنگسازی بیشتر لوایح و مقررات پوهنتون با قوانین و مقررات وزارت تحصیلات عالی؛
هدف نهم: بهبود و توسعهی روابط با نهادهای اکادمیک و غیر اکادمیک،
- ارتقای سطح فعالیتهای اطلاعرسانی و تبلیغاتی
- تقویت تصویر مثبت پوهنتون در اذهان عامه (کاهش ذهنیت وابستگی به کشوری خاص)
هدف دهم: افزایش دسترسی عادلانه به تحصیلات عالی،
- ارایه تسهیلات و خدمات به قشر اناث
- توسعهی کمی و کیفی دانشجویان
- توسعهی رشتهها و مقاطع تحصیلی ماستری و دوکتورا
- حفظ و تقویهی رشتههای موجود
هدف یازدهم: سهمگیری در توسعه و انکشاف جامعه،
- تقویت سهمگیری در انکشاف جامعه
- ساماندهی حمایتهای مالی از دانشجویان بی بضاعت و مستحق.
بخش چهارم: اهداف، استراتژی ها، شاخص های اجرایی سالانه
در پلان استراتژیک لازم است تا متناظر با اهداف کلان و بلندمدت پوهنتون، مجموعهای از استراتژیها تعیین شده و دارای اولویت، همراه با شاخصهای عملیاتی زمانبندی شده و بودجه مورد نیاز بهصورت منطقی و مناسب مشخص گردد. در جدول ذیل، هر یک از اهداف کلان پوهنتون، استراتژیهای مناسب و دارای اولویت، فعالیتها و شاخصهای عملیاتی همراه با زمانبندی و بودجهی مورد نیاز مطرح گردیده است. با توجه به اهداف یازده گانۀ پوهنتون، شاخصها و فعالیتهای مربوطه که قرار است در طی پنجسال اجرا و تطبیق شوند در قالب پلان عملیاتی سالانه تنظیم و ترتیب شده است.
پلان مالی
همانگونه که تدوین پلان استراتژیک با توجه به تجزیه و تحلیل وضعیت موجود و با عنایت به ترسیم وضع مطلوب سازمان صورت میگیرد، پیشنهاد برنامههای عملیاتی مشخص و معطوف به استراتژیهای ممکن نیز باید با توجه به شرایط مالی و امکانات سازمان ارایه گردد. درجدول ذیل، منابع و بودجهی مالی تخصیصیافته برای هر یک از اهداف استراتژیک پیشنهاد گردیده است.
بخش پنجم: اجرا و ارزیابی استراتژی ها
داشتن پلان منسجم، واضح و موثر امر مهم برای پویایی و بالندگی سازمان محسوب میشود. موثریت پلان منوط به جامعیت، اعتبار و کارآمدی آن می باشد. منظور از جامعیت این است که پلان استراتژیک علاوه بر پیشنهاد استراتژیها و شاخصهای عملیاتی باید میکانیزمهای مشخص برای اجرا، نظارت و ارزیابی از میزان تطبیق برنامهها را نیز تعریف و پیشبینی نماید. این بخش شامل محور اساسی «اجرا»، و «ارزیابی» میباشد.
اصولِ اجرا
اجرای پلان استراتژیک فراتر از اقدام صرف شامل اصول اساسی مانند؛ درک مشترک از اهداف بلندمدت، برنامهریزی هماهنگ، همکاری و نوآوری است.
زمان و مجریان نظارت و ارزیابی
مجری اصلی نظارت و ارزیابی این پلان، کمیتهی ارزیابی پلان سطح پوهنتون است که توسط کمیته فوق الذکر ارزیابی پلان استراتژیک و استراتژی ها انجام می گیرد و با تکیه به اصول و معیارهای بیانشده در این بخش، میکانیزم نظارت و ارزیابی را تهیه و تصویب نموده و اجرا میکند. نظارت کمیته از تطبیق پلان، استمراری و به صورت ربعوار بوده، ولی گزارش ارزیابی تحلیلی از تطبیق پلان، در پایان هر سال است. و در هر مرحله، گزارشی از میزان پیشرفت و و دلایل اجرا نشدن یا درست اجرا نشدن استراتژیها تهیه میشود.
واحدهای پوهنتون و آمریت تضمین کیفیت در بخشهای مربوط از همکاران دایمی کمیته در انجام وظایف نظارت، کنترل و ارزیابی برنامهها می باشد.